W polskiej polityce od lat powraca jedno pytanie: czy Prawo i Sprawiedliwość to wciąż realna alternatywa – dla kogo, wobec czego i z jaką przyszłością? Partia Jarosława Kaczyńskiego ma za sobą niemal dwie dekady obecności w politycznym centrum debaty, ale po latach rządzenia i kolejnych zmianach społecznych i pokoleniowych – coraz częściej słychać głosy: czy PiS to dalej siła zmiany, czy raczej utrwalony system?
Alternatywa – ale dla kogo?
Dla wielu wyborców, zwłaszcza poza wielkimi miastami, Prawo i Sprawiedliwość było – i często wciąż jest – jedyną realną odpowiedzią na poczucie zapomnienia przez elity, rosnące nierówności i chaos transformacji. W 2015 roku partia skutecznie przejęła narrację o państwie, które ma być blisko ludzi: troszczyć się o rodzinę, pracę, bezpieczeństwo i narodową tożsamość. W tym sensie – była autentyczną alternatywą wobec liberalnego status quo.
Rządy PiS – zmiana czy nowy system?
Nie da się ukryć, że Prawo i Sprawiedliwość zrewolucjonizowało sposób rządzenia w Polsce. Wprowadzenie programów socjalnych, centralizacja władzy, aktywna polityka historyczna i kontrola nad mediami publicznymi – to elementy, które zmieniły krajobraz polityczny i społeczny. Dla jednych – to dowód na skuteczność i spójność polityki. Dla innych – oznaka erozji demokratycznych standardów.
Alternatywa w czasach polaryzacji
Dziś, w czasie ostrej polaryzacji sceny politycznej, każda partia musi walczyć nie tylko o głosy, ale też o język debaty. PiS wciąż potrafi mobilizować ogromną część społeczeństwa, ale też równie skutecznie budzi opór. Dlatego pytanie o alternatywę dotyczy nie tylko konkretnych programów, ale całej wizji państwa: czy państwo ma być bardziej opiekuńcze czy liberalne, bardziej narodowe czy europejskie, bardziej tradycyjne czy nowoczesne?
Co dalej?
Prawo i Sprawiedliwość, chcąc pozostać realną alternatywą, musi nie tylko odpowiadać na potrzeby swoich wiernych wyborców, ale też poszukiwać nowego języka dla młodszych, bardziej mobilnych, coraz bardziej zróżnicowanych grup społecznych. Przyszłość każdej partii zależy od zdolności do adaptacji – także tej, która przez lata sama była twórcą zmian.
