Prawo i Sprawiedliwość złożyło w Sejmie projekt ustawy dotyczącej podatku bankowego. To kolejna odsłona dyskusji o tym, jak instytucje finansowe powinny partycypować w kosztach funkcjonowania państwa – zwłaszcza w kontekście potrzeb społecznych i wydatków budżetowych. Propozycja PiS zakłada modyfikację obecnych zasad opodatkowania banków i firm ubezpieczeniowych, w tym możliwe zwiększenie stawki lub rozszerzenie katalogu podmiotów objętych obowiązkiem podatkowym.
Czym jest podatek bankowy i kogo dotyczy?
Podatek bankowy to rodzaj daniny publicznej nakładanej na aktywa instytucji finansowych – głównie banków, firm ubezpieczeniowych, SKOK-ów oraz firm pożyczkowych. Wprowadzony w Polsce w 2016 roku, ma na celu zwiększenie wpływów budżetowych i ograniczenie spekulacyjnych praktyk sektora finansowego. Z założenia ma też wyrównywać proporcje między obciążeniami fiskalnymi firm z różnych branż.
Obecna propozycja zmian dotyczy przede wszystkim poziomu opodatkowania oraz sposobu kalkulacji podstawy podatku. Wśród rozważanych zapisów znajduje się m.in. objęcie nowych kategorii aktywów oraz zwiększenie przejrzystości raportowania.
Argumenty „za” i „przeciw” – czyli dwa spojrzenia na sprawę
Zwolennicy projektu wskazują, że banki osiągają wysokie zyski, nawet w trudnych warunkach gospodarczych, i powinny w większym stopniu wspierać finansowanie wydatków publicznych – takich jak edukacja, zdrowie czy programy socjalne. Podkreślają również, że podobne rozwiązania funkcjonują w wielu krajach UE i nie zagrażają stabilności sektora.
Przeciwnicy obawiają się natomiast, że nowe regulacje mogą przełożyć się na wyższe koszty dla klientów – np. w postaci wyższych opłat bankowych, prowizji czy utrudnień w dostępie do kredytów. Część ekspertów ostrzega też, że zbyt mocne obciążenie sektora bankowego może wpłynąć na jego konkurencyjność i stabilność w dłuższej perspektywie.
Co dalej z projektem ustawy?
Projekt ustawy trafi teraz do dalszych prac parlamentarnych – najpierw do sejmowych komisji, a następnie pod obrady plenarnie. Jeśli zostanie przyjęty, nowe przepisy mogą zacząć obowiązywać już w kolejnym roku podatkowym. W międzyczasie rząd zapowiada konsultacje z przedstawicielami sektora finansowego i organizacji branżowych.
Podatek bankowy w praktyce – jakie mogą być skutki?
Skutki wprowadzenia nowej wersji podatku bankowego będą zależeć od szczegółów ustawy i reakcji rynku. Możliwe scenariusze obejmują zarówno zwiększenie wpływów budżetowych, jak i przełożenie kosztów na konsumentów. Duże znaczenie będzie miała także reakcja inwestorów i agencji ratingowych, które śledzą stabilność polskiego systemu finansowego.
