W dobie współczesnych zagrożeń coraz wyraźniej widać, że obronność kraju to znacznie więcej niż liczba czołgów, samolotów czy żołnierzy. To złożony system zależności: od decyzji politycznych, przez przygotowanie społeczne, aż po odporność infrastruktury i systemów informatycznych.
Współczesna obronność to również gotowość państwa na ataki hybrydowe, dezinformację, kryzysy energetyczne czy presję migracyjną. Dlatego o bezpieczeństwie nie da się dziś mówić w oderwaniu od całej tkanki państwa.
Polska w obliczu nowych wyzwań
Po 2022 roku sytuacja geopolityczna uległa dramatycznej zmianie. Konflikt za wschodnią granicą sprawił, że Polska znalazła się na pierwszej linii wschodniej flanki NATO. To znacząco wpłynęło na sposób myślenia o strategii obronnej – zarówno w kontekście wydatków na zbrojenia, jak i rozmieszczenia wojsk, rozwoju przemysłu obronnego oraz współpracy międzynarodowej.
Wzrost nakładów na obronność, tworzenie jednostek Wojsk Obrony Terytorialnej, a także budowa zaplecza logistycznego to elementy długofalowego planu wzmocnienia potencjału odstraszania i reagowania.
Wojsko, społeczeństwo i państwo – wspólny wysiłek
Nie ma nowoczesnej obronności bez współpracy struktur wojskowych i cywilnych. Bezpieczne państwo to takie, które:
- inwestuje w armię, ale i w edukację obronną,
- szkoli rezerwy, ale i wspiera społeczeństwo w kryzysach,
- buduje sprzęt wojskowy, ale i cyberbezpieczeństwo,
- rozwija strategię obronną, ale i prowadzi rzetelną politykę zagraniczną.
System obrony powszechnej – zakładający przygotowanie ludności cywilnej, służb ratowniczych, samorządów i przedsiębiorstw – staje się dziś równie ważny, co liczebność regularnych sił zbrojnych.
Inwestycje w bezpieczeństwo – koszt czy konieczność?
Wydatki na obronność często budzą pytania o priorytety budżetowe. Ale w obecnych realiach geopolitycznych inwestycja w bezpieczeństwo to nie wydatek, lecz warunek rozwoju całej gospodarki i życia społecznego.
Bez stabilnego państwa nie ma pewnych inwestycji, ciągłości edukacji, sprawnego systemu zdrowia czy usług publicznych. Dlatego nowoczesna obronność nie konkuruje z innymi działami państwa – ona je wspiera, chroni i umożliwia ich funkcjonowanie nawet w kryzysie.
Co może zrobić obywatel?
Wbrew pozorom, każdy może mieć wpływ na bezpieczeństwo kraju. Od znajomości procedur ewakuacyjnych, przez świadome korzystanie z mediów (i weryfikację informacji), po udział w szkoleniach obronnych, organizacjach proobronnych lub programach rezerw osobowych.
Obrona państwa to nie tylko obowiązek państwa wobec obywateli – to także odpowiedzialność obywateli wobec państwa.
