W trakcie zakończonej II Konferencji Samorządowej, która odbyła się z udziałem prezydentów miast, burmistrzów, wójtów oraz przedstawicieli organizacji samorządowych, przyjęto wspólne stanowisko dotyczące najważniejszych wyzwań, z jakimi mierzą się dziś polskie wspólnoty lokalne.
W obliczu dynamicznych zmian gospodarczych, społecznych i legislacyjnych, uczestnicy konferencji zwrócili uwagę na konieczność odbudowy dialogu między samorządem a administracją centralną, wzmocnienia finansowej niezależności gmin i powiatów oraz zwiększenia roli lokalnych społeczności w procesie stanowienia prawa.
Najważniejsze postulaty
W stanowisku konferencyjnym podkreślono kilka kluczowych obszarów:
- Finansowanie zadań publicznych – samorządy apelują o bardziej sprawiedliwy system redystrybucji środków budżetowych oraz urealnienie subwencji oświatowej i dotacji celowych.
- Stabilność prawa – uczestnicy domagają się konsultacji nowych ustaw z samorządami i ograniczenia nieprzewidywalnych zmian prawnych wpływających na funkcjonowanie lokalnych instytucji.
- Rozwój regionalny – konferencja opowiedziała się za równomiernym wsparciem różnych części kraju, bez względu na ich preferencje polityczne czy wielkość.
- Transformacja energetyczna – samorządy chcą mieć realny wpływ na planowanie i realizację polityki klimatycznej i inwestycji w OZE na swoim terenie.
- Ochrona kompetencji – sprzeciw wobec centralizacji zadań, które dotąd skutecznie realizowały gminy i powiaty, m.in. w zakresie edukacji, planowania przestrzennego i transportu publicznego.
Głos obywateli zaczyna się lokalnie
W dokumencie podkreślono, że silny samorząd to fundament nowoczesnego i demokratycznego państwa. Uczestnicy konferencji wezwali do przywrócenia zaufania instytucjonalnego między poziomem lokalnym a centralnym oraz do traktowania samorządów nie jako wykonawców poleceń, ale jako równorzędnych partnerów w prowadzeniu polityki publicznej.
Przyjęte stanowisko ma zostać przekazane m.in. do rządu, parlamentu oraz Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Wnioski z konferencji
II Konferencja Samorządowa pokazała, że pomimo różnic regionalnych i politycznych, samorządy potrafią mówić jednym głosem, gdy chodzi o przyszłość lokalnych wspólnot. To sygnał, że potrzeba nowego etapu współpracy między rządem a samorządem – opartego na partnerstwie, stabilności i wzajemnym szacunku.
