Lasy Państwowe to jedna z największych instytucji zarządzających majątkiem narodowym w Polsce. Odpowiadają za ponad 7 milionów hektarów lasów, co stanowi niemal 25% powierzchni kraju. Od lat budzą emocje – dla jednych są symbolem dbałości o naturę i dziedzictwo przyrodnicze, dla innych – przedmiotem sporów dotyczących wycinek, gospodarki leśnej i dostępu do przestrzeni publicznej.
Zmiany klimatu i nowe oczekiwania społeczne
W dobie zmian klimatycznych rola lasów znacząco wzrosła. To one pochłaniają dwutlenek węgla, regulują gospodarkę wodną, chronią bioróżnorodność i zapewniają przestrzeń do wypoczynku. Coraz więcej obywateli oczekuje, że lasy będą traktowane nie tylko jako zasób gospodarczy, ale przede wszystkim jako dobro wspólne, które należy chronić z myślą o przyszłych pokoleniach.
Pojawia się więc pytanie: czy obecny model zarządzania Lasami Państwowymi nadąża za tymi oczekiwaniami?
Polityka, ekologia, gospodarka – gdzie znaleźć balans?
W ostatnich latach w przestrzeni publicznej coraz częściej mówi się o potrzebie reformy modelu działania Lasów Państwowych. Padają różne propozycje – od zwiększenia przejrzystości finansów, przez zmianę priorytetów w planach gospodarki leśnej, aż po wprowadzenie mechanizmów społecznej kontroli nad kluczowymi decyzjami.
Z drugiej strony, Lasy Państwowe są także istotnym ogniwem lokalnych gospodarek – zapewniają miejsca pracy, drewno dla przemysłu, wpływy do budżetów gmin. Dlatego każda próba zmiany musi uwzględniać zarówno aspekt przyrodniczy, jak i społeczno-ekonomiczny.
Czego oczekują obywatele?
Rosnące zainteresowanie tematem lasów widać choćby w liczbie obywatelskich petycji, inicjatyw lokalnych czy dyskusji w mediach społecznościowych. Mieszkańcy chcą mieć wpływ na to, co dzieje się w ich otoczeniu – zwłaszcza jeśli chodzi o wycinki, dostęp do terenów rekreacyjnych czy ochronę konkretnych obszarów leśnych.
Nie brakuje również głosów, że potrzebna jest większa przejrzystość decyzji – aby społeczeństwo wiedziało, gdzie, kiedy i dlaczego planowane są działania gospodarcze w lasach.
Co dalej z Lasami Państwowymi?
Przed nami ważna debata – nie tyle o samym istnieniu Lasów Państwowych, co o ich przyszłym kształcie. Czy instytucja ta powinna przejść transformację? A jeśli tak, to w jakim kierunku? Czy uda się pogodzić cele gospodarcze z potrzebą ochrony przyrody i większego zaangażowania społecznego?
To pytania, na które nie ma jeszcze jednej odpowiedzi. Ale jedno jest pewne – temat lasów w Polsce przestaje być niszowy. Staje się symbolem szerszych zmian: naszego podejścia do natury, do wspólnoty i do przyszłości.
