Po ogłoszeniu wyników ostatnich wyborów parlamentarnych pojawiła się nowa linia dyskusji – dotycząca liczby głosów uznanych za nieważne. Według danych Państwowej Komisji Wyborczej takich głosów było około 700 tysięcy. Dla porównania, w poprzednich wyborach liczba ta była znacznie niższa, co skłoniło Prawo i Sprawiedliwość do zapowiedzi formalnego wystąpienia do Marszałka Sejmu z wnioskiem o przeprowadzenie kontroli procesu wyborczego.
Prawo i Sprawiedliwość: chodzi o transparentność, nie podważanie wyników
Przedstawiciele PiS podkreślają, że ich celem nie jest podważanie legalności wyborów, ale zadbanie o pełną przejrzystość procedur i wyjaśnienie potencjalnych nieprawidłowości. W ich ocenie skala głosów nieważnych jest na tyle wysoka, że wymaga analizy – nie tylko z punktu widzenia przepisów, ale również praktyki komisji wyborczych w całym kraju.
Wniosek do Marszałka Sejmu ma dotyczyć m.in. powołania komisji sejmowej lub zlecenia analizy przez odpowiednie instytucje kontrolne. W grę może wchodzić także wniosek o wysłuchanie przedstawicieli PKW lub ekspertów od prawa wyborczego.
Co oznaczają głosy nieważne?
Głos nieważny to taki, który nie spełnia wymogów formalnych – może być źle zaznaczony, zawierać więcej niż jedno wskazanie lub być zupełnie pusty. Choć występowanie takich głosów jest naturalne w każdym głosowaniu, ich nadzwyczajna liczba często budzi pytania o edukację wyborców, przejrzystość kart do głosowania, a także sposób działania komisji wyborczych.
PKW zaznacza, że procedury są zgodne z obowiązującym prawem, a wszystkie przypadki są dokumentowane i weryfikowane. Mimo to, wysoka liczba głosów nieważnych może wpływać na poziom zaufania społecznego do instytucji wyborczych – dlatego transparentność procesu staje się kluczowa.
Czy kontrola wyborów to standardowa procedura?
W demokracjach parlamentarnych przeprowadzanie kontroli lub audytów wyborczych nie jest niczym niezwykłym – o ile są one prowadzone zgodnie z prawem, w duchu przejrzystości i bez próby destabilizowania porządku konstytucyjnego. Wnioski o kontrolę czy przegląd procedur mogą prowadzić do lepszego zrozumienia mechanizmów głosowania i zwiększenia wiarygodności przyszłych procesów wyborczych.
